สึบาเมะ และ ซันโจ เมืองแห่งงานฝีมือ
โดดขึ้นรถไฟชินคันเซ็น มุ่งหน้าไปยังชนบทญี่ปุ่นกับเรา ที่สถานี Tsubamesanjō สถานทีรถไฟที่ตั้งอยู่ระหว่าง 2 เมืองเล็กๆในจังหวัดนีกาตะ เมืองสึบาเมะและเมืองซันโจ โดยทั้งสองเมืองนี้มีชื่อเสียงเรื่องงานฝีมือและงานหัตถกรรม มีสินค้าแฮนด์เมดที่เป็นที่รู้จัก ซึ่งโรงงานเหล่านี้ใช้ทั้งกรรมวิธีแบบดั้งเดิมผสมผสานกับวิธีการใหม่ๆ ไม่ว่าจะเป็นตะเกียบไม้ กาน้ำชาทองแดงที่ใช้มือตี กรรไกรตัดเล็บและมีดที่ทำอย่างปราณีต ซึ่งช่างฝีมือเหล่านี้ยังคงอนุรักษ์และพัฒนาอยู่อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ได้สินค้าที่มีคุณภาพ และนักท่องเที่ยวแบบพวกเราก็สามารถเข้าไปเยี่ยมชมการผลิตที่โรงงานในสึบาเมะและซันโจได้อีกด้วย
Gyokusendo กาน้ำชาทองแดง ตีด้วยมือ
©Japankuru
เนื่องจากเป็นภูมิภาคที่เต็มไปด้วยช่างฝีมือ สึบาเมะและซันโจจึงมีงานฝีมือหลายประเภท เช่นที่ Gyokusendo ที่สามารถลองไปเวิร์คชอป ดูการขึ้นรูปกาน้ำชา ที่ทำจากแผ่นทองแดง เนื่องจากในบริเวณสึบาเมะ-ซันโจ มีชื่อเสียงเรื่องงานโลหะมาตั้งแต่ต้นยุคเอโดะ (1603–1868) ซึ่งเห็นได้จากการขุดทองแดงของชาวบ้านบริเวณภูเขายาฮิโกะ และนำมาประดับศาลเจ้าชินโตในปี 1650 วิธีการที่ Gyokusendo ใช้ในการตีทองแดงเรียกว่า “สึอิคิ” (鎚起) โดยมีการรับมาจากเมืองเซ็นไดในช่วงปลายปี 1700 หลังจากครอบครัว Tamagawa ได้ทำงานเกี่ยวกับทองแดงมาสามชั่วอายุคน ก็ได้ก่อตั้ง Gyokusendo ขึ้นในปี 1816
©Japankuru
ตลอดศตวรรษที่ 19 Gyokusendo ได้พัฒนาจากการทำกาต้มน้ำและกาน้ำชาทองแดงที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ไปเป็นกาแบบไฮเอนด์ ซึ่งได้รับการยอมรับจากราชวงศ์ญี่ปุ่นและได้รับความนิยมจากงาน World Expo อาคารของ Gyokusendo เป็นอาคารแบบญี่ปุ่นดั้งเดิม มีช่างฝีมือค่อยๆตีแผ่นทองแดงด้วยค้อนอย่างช้าๆ แผ่นทองแดงก็จะค่อยๆเป็นรูปเป็นร่าง มองให้เห็นรูปทรงของกาน้ำ ในแบบที่ไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน
©Japankuru
Gyokusendo ผลิตและจำหน่ายสินค้าไฮเอนด์หลากหลายชนิด รวมทั้งสินค้าที่ทำร่วมกับแบรนด์อื่นๆทั่วญี่ปุ่น (เช่น ทองแดงและแก้ว) มีหน้าร้านอยู่ในย่านกินซ่า ย่านหรูของญี่ปุ่น แม้ว่าสินค้าจะมีราคาสูง แต่สินค้าขายดีเป็นกาต้มน้ำและกาน้ำชาทองแดง โดยมีราคาตั้งแต่ 75,000–600,000 เยน แม้ว่าราคาอาจจะดูเอื้อมถึงยาก แต่การได้เข้าไปดูเวิร์กชอปของ Gyokusendo ก็คุ้มสุดๆ
Gyokusendo (玉川堂)
ที่อยู่: 2-2-21 Chuodori, Tsubame, Niigata
Suwada: กรรไกรตัดเล็บอันเดียวใช้ได้ตลอดชีวิต
©Japankuru
Suwada ผู้เชี่ยวชาญด้านเครื่องมือตัด โดยเฉพาะกรรไกรตัดเล็บและอุปกรณ์ตัดแต่งบอนไซที่ทันสมัย ก่อตั้งเมื่อปี 1926 และมีการพัฒนาอยู่เรื่อยๆ ในปัจจุบันมีการจัดตั้ง open factory เพื่อให้ผู้สนใจได้เข้าชม เห็นถึงความใส่ใจในการผลิต และรายละเอียดของชิ้นงาน
ในญี่ปุ่นเราสามารถหาซื้อกรรไกรตัดเล็บราคาไม่แพงได้จากร้าน 100 เยน ในขณะที่กรรไกรตัดเล็บแฮนด์เมดของ Suwada นั้นมีราคาอยู่ที่หลักพันเยน เมื่อประธานบริษัทรุ่นที่สามได้เข้ามาบริหาร ก็ได้มีการแสดงให้เห็นว่าทำไมกรรไกรตัดเล็บของ Suwada นั้นมีราคาสูงและทำไมถึงควรลงทุนกับมัน นอกจากนี้ยังมีการเปิดโรงงานให้ชมวิธีการทำกรรไกรตัดเล็บคุณภาพสูง โดยสามารถเดินชมโรงงาน ดูช่างลับกรรไกร และเช็คความเรียบร้อยด้วยกล้องส่องเพชร
©Japankuru
ในช่วงที่เริ่มให้เข้าชมโรงงาน Suwada พนักงานต่างรู้สึกกังวลกับการที่มีคนเข้ามาดู แต่เมื่อเวลาผ่านไป ใบหน้าที่ยิ้มแย้มและชื่นชมของผู้ที่เข้ามาเยี่ยมชมโรงงานก็ทำให้ทุกคนรู้สึกภูมิใจ
การเยี่ยมชมโรงงานเปิดให้เข้าชมครั้งแรกในปี 2020 สามารถเห็นการทำงานภายในโรงงาน ชมงานศิลปะที่ทำจากโลหะเหลือๆ นอกจากนี้ยังมีคาเฟ่สไตล์อิตาเลียน ที่มีอาหารอร่อยๆหลากหลายเมนู และที่พลาดไม่ได้ก็คือ การซื้อกรรไกรตัดเล็บคุณภาพดีกลับบ้าน ที่มีให้เลือกหลายขนาด และโลหะหลายประเภท เช่น กรรไกรตัดเล็บแบบเงาพิเศษ กรรไกรตัดเล็บสำหรับเด็ก สำหรับสัตว์เลี้ยง กรรไกรสำหรับใช้ในครัว หรือแม้แต่กรรไกตัดแต่งบอนไซ
Suwada Open Factory (諏訪田製作所)
ที่อยู่: 1332 Koanji, Sanjo, Niigata
Marunao: ตะเกียบสุดหรู
©Japankuru
ประวัติของ Marunao มีรากฐานมาจากการสร้างศาลเจ้าชินโต เช่นเดียวกับ Gyokusendo ในปี 1939 Naoyoshi Fukuda เริ่มต้นธุรกิจจากการแกะสลักขวดน้ำหมึก ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการก่อสร้างอาคารแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่น และ Marunao ก็ได้เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยเช่นกัน เนื่องจากเทคนิคการก่อสร้างแบบเก่าไม่สามารถนำมาใช้ได้ในปัจจุบัน บริษัทจึงได้เริ่มผลิตสินค้าที่ทำจากไม้ จนกระทั่งมาลงตัวที่การทำตะเกียบแฮนด์เมดในช่วงปี 2000
ปัจจุบันโรงงานของ Marunao ถูกรายล้อมไปด้วยป่าไผ่และทุ่งโล่งกว้าง บริเวณลานจอดรถ มีตู้คอนเทนเนอร์ไม้ขนาดใหญ่ดูแปลกตา สำหรับตัวโรงงานจะสะดวกสบายและกะทัดรัด เมื่อมองผ่านหน้าต่างเข้าไป จะมีความคล้ายกับพิพิธภัณฑ์ขนาดเล็ก ที่มีป้ายอธิบายเรื่องราวความเป็นมาของ Marunao และวิธีการผลิต และเมื่อมองเข้าไปยังห้องทำงาน ก็จะเห็นช่างกำลังใช้ไม้ที่มีความหนาแน่นสูง (เช่น ไม้มะเกลือ ไม้ rosewood และไม้ snakewood จากประเทศซูรินาม) และหินอ่อนมาขึ้นรูปเป็นตะเกียบ ทำให้บางจนเหลือแค่เพียง 1.5 มม.
©Japankuru
ร้านจำหน่ายสินค้าที่อยู่ติดกันนั้น ให้ความรู้สึกเหมือนกับร้านบูทีคสุดหรู ที่ขายสินค้าแฮนด์เมดในปารีส Marunao เป็นที่นิยมในแวดวงแฟชั่นชั้นสูงและอาหารชั้นสูง มีการนำไปใช้ในร้านอาหารหรูหราทั่วโลก ทั้งร้านอาหารญี่ปุ่นและร้านอาหารฝรั่งเศส พนักงานของที่นี่ยังได้บอกกับเราอีกว่า มีคนดังจากฮอลลีวู้ดเคยมาซื้อตะเกียบที่มีราคากว่า 100,000 เยนด้วย สำหรับเราการได้เห็นช่างทำตะเกียบเปลี่ยนท่อนไม้ขนาดใหญ่ ให้เหลือตะเกียบคู่บางๆ ที่จับถนัดมือก็ถือว่าเป็นประสบการณ์หนึ่งที่คุ้มค้าแล้ว
Marunao (マルナオ)
ที่อยู่: 1662-1 Yada, Sanjo, Niigata
Tojiro: มีด จากฝีมือช่างผู้มากประสบการณ์
©Japankuru
Tojiro เป็นบริษัทที่อายุน้อยที่สุดในบรรดา 4 บริษัทนี้ ความเป็นมาของ Tojiro นั้นต้องย้อนกลับไปในช่วงหลังสงคราม ที่พวกเขาเริ่มต้นจากการผลิตเครื่องจักรที่ใช้ในอุตสาหกรรมการเกษตร หลังจากนั้นไม่กี่ปี พวกเขาก็เริ่มหาผลิตภัณฑ์ที่สามารถขายได้ในฤดูหนาว ในช่วงที่ไม่สามารถทำการเกษตรได้ และสุดท้ายก็ได้ออกมาเป็นมีดนั่นเอง ในช่วงหลายปีที่ผ่านมีทายาทรุ่นที่ 2 ก็ได้เข้ามาดูแลธุรกิจของครอบครัว (ปัจจุบันรุ่นที่ 3 ได้ลงมือทำงานจริงในโรงงาน) Tojiro ได้กลายเป็นที่รู้จักในเรื่องมีดทำครัวคุณภาพสูง ที่เชฟมืออาชีพชื่นชอบ
ความสนุกของการเยี่ยมชมโรงงานและอาคารต่างๆ ของ Tojiro ก็คือ การผลิตมีดที่ใช้ทั้งเทคนิคเก่าและวิธีการที่ทันสมัย เพราะหลังจากที่เข้าชมโรงงานขนาดใหญ่ ที่มีเครื่องจักรคอยทุ่นแรงในการลับคมมีดแล้ว ก็สามารถเข้าชมเวิร์คชอปขนาดเล็ก ที่ทำมีดด้วยมือ
©Japankuru
อยากได้มีดทำครัวเล่มใหม่กลับบ้านรึเปล่า? ถ้าหากเราไม่รู้ว่าจะซื้อมีดแบบไหนดี ก็สามารถปรึกษาพนักงานได้ เพราะที่นี่มีมีดมากมายหลายร้อยแบบ ไม่ว่าจะเป็นมีดทำอาหารญี่ปุ่น มีดเชฟสไตล์ตะวันตก หรือแม้แต่มีดแบบที่ไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน ซึ่งคุณอาจตกหลุมรักมีดซาชิมิทรงสีหลี่ยมผืนผ้าที่มีขนาดยาว หรือไม่ก็เลือกมีดซันโทคุ แบบสมาชิกในทีมของเราในทีมเจแปนคุรุ สำหรับคนที่ไม่ได้มีแพลนที่จะซื้อมีด แต่การได้เดินเล่นได้ดูมีดรูปทรงแปลกๆก็เป็นอะไรที่น่าสนใจไม่น้อยเลย
Tojiro (藤次郎)
ที่อยู่: 9-5 Yoshida-Higashisakae, Tsubame, Niigata
โบนัส! Kamameshi ที่ Shogetsu
©Japankuru
อยากลองใช้ตะเกียบใหม่ที่ซื้อมาจาก Marunao รึยัง หรือว่ารู้สึกหิวหลังจากเที่ยวชมโรงงานแล้ว เราแนะนำให้ไปที่ Shogetsu ร้านอาหารที่อยู่ใกล้ๆกัน เมนูเด็ดของเขาคือ คามะเมชิ (釜飯) หรือว่าข้าวที่ใส่เนื้อสัตว์ ผัก ปรุงรสด้วยโชยุหรือดาชิ และนำไปหุงในหม้อโลหะขนาดเล็ก ให้อารมณ์คล้ายกับข้าวผัด แต่ไม่มัน และคามะเมชิที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็คือ โกะโมคุ (五目) ประกอบไปด้วย ไก่ ปู กุ้ง เห็ดหอม และหน่อไม้
Shogetsu (釜飯松月)
ที่อยู่: 227 Sakuramachi, Tsubame, Niigata
สึบาเมะ-ซันโจ เมืองแห่งงานฝีมือ
©Japankuru
ไม่ว่าจะเป็นเทคนิคเก่าแก่ที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณ หรือเทคโนโลยีสมัยใหม่ ที่สึบาเมะ-ซันโจ เราสามารถเข้าเยี่ยมชมโรงงาน ได้เห็นถึงวิธีการผลิตงานแฮนด์เมด รวมถึงได้เรียนรู้วัฒนธรรมญี่ปุ่น และยังเดินทางง่ายด้วยรถไฟชินคันเซ็น
ชมคลิปบรรยากาศในสึบาเมะ-ซันโจ! | ©Japankuru
เดินทางไปสถานี Tsubamesanjō
©Japankuru
การเดินทางโดยรถไฟชินคันเซ็นไปยังสถานี Tsubamesanjō นั้นสะดวกมากๆ เพราะอยู่บนสาย Jōetsu Shinkansen Line ซึ่งเริ่มจากสถานี Tokyo จากนั้นหยุดที่สถานี Ueno (และอีกหลายสถานีในจังหวัดไซตามะและกุนมะ) ก่อนที่จะมุ่งหน้าไปยังจังหวัดนีกาตะ และเข้าสู่จุดหมายของเรา Tsubamesanjō การเดินทางครั้งนี้ใช้เวลาน้อยกว่า 2 ชั่วโมง จึงเหมาะกับการเดินทางในวันหยุดเสาร์อาทิตย์ หรือจะใช้บัตร JR EAST PASS (Nagano, Niigata area)
JR EAST PASS (Nagano, Niigata area) และพื้นที่การใช้งาน | ©JR East
ตั๋ว JR EAST PASS (Nagano, Niigata area) เป็นตั๋ว Pass ราคาย่อมเยาที่ให้คุณนั่งรถไฟบนทางรถไฟของ JR East ได้แบบไม่จำกัดเที่ยว รวมถึงรถไฟชินกันเซ็นและ Joyful Train ในพื้นที่ที่ตั๋วครอบคลุมตลอดระยะเวลา 5 วันติดกัน ด้วยความที่ตั๋วนี้มีราคาเพียง 27,000 เยนและใช้ได้ไม่จำกัดตลอดเวลา 5 ติดกัน มันจึงเป็นตั๋วคู่ใจชั้นเยี่ยมสำหรับการเดินทางด้วยรถไฟของคุณ ผู้ถือตั๋ว Pass นี้ยังสามารถสำรองที่นั่งออนไลน์ล่วงหน้าได้นานถึง 1 เดือนได้ฟรีผ่านทาง JR-EAST Train Reservation
ตั๋ว JR EAST PASS (Nagano, Niigata area) ยังสามารถใช้กับประตูอัตโนมัติได้ และผู้ถือพาสปอร์ตต่างชาติที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่นก็สามารถใช้ตั๋วนี้ได้ด้วย
JR-EAST Train Reservation | ©เครดิตภาพ: JR East
เครดิตรูปภาพส่วนหัวบทความ: Japankuru
Writer’s profile
JAPANKURU
Japankuru (เจแปนคุรุ) จะพาคุณไปพบกับที่